W jaki sposób działają przenośniki zgrzebłowe

Przenośniki zgrzebłowe to urządzenia transportowe typu przesuwającego. Zgrzebła to elementy poprzeczne, które przymocowane są do łańcuchów - to one przesuwają urobek w określone miejsce. Przenośniki mają szczególne znaczenie w górnictwie, w odstawie węgla w ścianowych i chodnikowych wyrobiskach. Są one integralną częścią maszyn urabiających i ładujących. Poza przenośnikami zgrzebłowymi w polskim górnictwie stosuje się również przenośniki taśmowe. Dawniej stosowano także przenośniki wstrząsane, które zostały jednak wycofane, ponieważ nie dawały możliwości transportowania materiału przy wzniosie, poza tym były one mało wydajne. Jak wyglądają i jak działają przenośniki zgrzebłowe?

Klasyfikacja przenośników zgrzebłowych

Przenośniki zgrzebłowe stosowane w górnictwie możemy sklasyfikować według kilku różnych kryteriów. Dzielimy je według funkcji spełnianej przez rynny - wyróżniamy przenośniki o dolnej rynnie nośnej i górnej rynnie nośnej. Przenośniki zgrzebłowe klasyfikujemy także według liczby łańcuchów, które ciągną zgrzebła na jednołańcuchowe, dwułańcuchowe i trzyłańcuchowe. Wyróżniamy konstrukcje lekkie i ciężkie, które inaczej nazywa się pancernymi - mówi nam przedstawiciel firmy PATENTUS z Pszczyny.

Według miejsca zastosowania dzielimy je na przenośniki ścianowe, podścianowe, chodnikowe oraz specjalne, na przykład przenośniki kątowe. Inny podział to podział ze względu na rodzaj wykonywanej pracy (przesuwające, hamujące) i podział według liczby silników, które znajdują się w napędzie (napęd pojedynczy albo podwójny). Ostatnim kryterium jest liczba napędów - wyróżniamy przenośniki zgrzebłowe z jednym napędem lub z dwoma napędami, gdzie drugi napęd wykorzystywany jest zamiast zwrotni.

Napęd, trasa, zwrotnia i dodatkowe wyposażenie

Napęd przenośnika zgrzebłowego składa się z kadłuba, przekładni, gwiazdy łańcuchowej, elastycznego sprzęgła oraz silnika elektrycznego. Do kadłuba montowana jest rozporowa belka, która umożliwia kotwiczenie albo rozpieranie stojakami napędu. Blacha ślizgowa z wrzutnikiem znajduje się między kadłubem napędu a gwiazdą. Przekładnia w przenośniku zgrzebłowym jest symetryczna w poziomej płaszczyźnie, dzięki czemu możliwe jest jej montowanie z lewej lub prawej strony kadłuba. Napęd może być także wyposażony w pneumatyczny silnik, jednak obecnie to rzadkie rozwiązanie. Trasa samego przenośnika składa się z rynien (są wykonywane ze stali o podwyższonej wytrzymałości) oraz łańcucha zgrzebłowego. Do rynien zakładane są zapobiegające wysypywaniu się urobku z przenośnika zastawki. Zwrotnia to ostatni człon przenośnika - składa się ona z czterech głównych elementów: kadłuba, zwrotnego bębna, blachy ślizgowej i mechanizmu przesuwania bębna. Dodatkowe wyposażenie przenośnika zgrzebłowego jest oczywiście instalacja elektryczna, która zasila silnik, oświetlenie, zraszanie, aparatura sterowniczo-sygnalizacyjna i pomosty.