Czym różni się zboże jare od ozimego?

W branży rolniczej funkcjonuje rozróżnienie na zboża: jare i ozime. Podział na dwa rodzaje zbóż wynika z odrębnych wymagań tych roślin (takich jak np. pora ich wysiewu), których zapewnienie jest niezbędne do prawidłowego cyklu rozwojowego. Zatem jęczmień, pszenica, owies, proso, żyto i pszenżyto powinny zostać wysiane we właściwym dla nich czasie, co z kolei zwiększy szanse na obfite plony. Czym konkretnie różni się zboże jare od ozimego?

Rolnictwo i rodzaje zbóż. Czym charakteryzują się zboża jare?

Zboża jare to rośliny, które wysiewa się wiosną – najczęściej od 3 dekady marca do 1 dekady kwietnia. W odróżnieniu do zbóż ozimych, zboża jare zyskują pełną zdolność do rozwoju w trakcie jednego okresu wegetacyjnego. W praktyce oznacza to, że nasiona, które trafiły do ziemi na wiosnę, wydadzą plony jeszcze tego samego roku. Do najpopularniejszych zbóż jarych zalicza się: owies zwyczajny, proso i jęczmień wielorzędowy. Należy podkreślić, że zboża jare nie są w Polsce tak popularne, jak zboża ozime, co może wynikać np. z niższego poziomu plonowania zbóż. Aby jednak zboża jare (np. jęczmień jary, pszenica jara i inne) przyniosły obfite plony, należy właściwie zaplanować ilość roślin na jednostce wysiewu. Planując go, należy również uwzględnić właściwą kolejność – najpierw wysiewa się pszenżyto, później owiec i pszenicę, a później jęczmień jary (najpierw browarny, a później paszowy) i mieszanki zbożowe. Decydując się na wysiew zbóż jarych, warto pamiętać o dopasowaniu ich do rodzaju gleby (np. wcześniej można siać w glebach lżejszych – rośliny mają mocniejsze korzenie i są bardziej odporne na suszę. Warto podkreślić, że na jakość i ilość plonów zbóż jarych oprócz terminu siewu, rodzaju i przygotowania gleby, wpływa także gęstość siewu – im gęstszy, tym gorsze plony. Nie zmienia to jednak faktu, że zboża jare są zdecydowanie mniej wymagające od zbóż ozimych.

Zboża ozime – czym różnią się od zbóż jarych?

Zboża ozime (oziminy) to rośliny, które do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują niskich temperatur (to tzw. proces jarowizacji, w którym niskie temperatury wywołują procesy wpływające np. na kwitnienie). Dlatego w przeciwieństwie do zbóż jarych nie wysiewa się ich na wiosnę, a na jesień – tak, by mogły przejść cały cykl rozwojowy, aż do pełnego wzrostu. Dokładny termin wysiewu zależny jest od regionu oraz rodzaju zboża, jednak zazwyczaj przypada na okres od 10 września do 1 dekady października (terminy te są jednak umowne). Warto podkreślić, że termin siewu zbóż ozimych zależnych jest także od przygotowania gleby i przedplonu. Biorąc pod uwagę kalendarz siania najpopularniejszych zbóż ozimych, które można zakupić np. w przedsiębiorstwie Agronos z Koła, to najwcześniej wysiewa się jęczmień, następnie pszenicę i pszenżyto, a na koniec żyto. Zboża ozime są bardziej wymagające od zbóż jarych, gdyż do trwałego uszkodzenia nasion może doprowadzić np. zbyt wysoka temperatura (powoduje przedwczesny wzrost roślin) lub brak pokrywy śnieżnej (może prowadzić do uszkodzeń młodych roślin).