Kiedy komornik może ukarać grzywną?

Skuteczne przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego nie jest łatwym zadaniem. Jednym z narzędzi, w które kodeks postępowania cywilnego wyposażył zatem komornika, jest możliwość nałożenia przez niego grzywny na osobę dodatkowo sprawiającą mu trudności w spełnieniu nałożonego nań przez sąd obowiązku. Osobą taką nie musi przy tym być wcale dłużnik – może to też być ktoś pozornie niezwiązany ze sprawą.

Aby „zasłużyć” na grzywnę od komornika, wystarczy dysponować potrzebną mu informacją na temat dłużnika i się nią z tym komornikiem nie podzielić lub wręcz przedstawić informację fałszywą. Każda z tych opcji jest bowiem złamaniem prawa, jeśli na danej osobie ciąży obowiązek składania wyjaśnień i udzielania informacji komornikowi w trybie postępowania egzekucyjnego. Może to być np. pracownik administracji publicznej, banku lub innej instytucji finansowej czy członek zarządu wspólnoty mieszkaniowej. Odmowa udzielenia odpowiedzi na pytanie komornika może zostać uzasadniona tylko wtedy, gdy taką osobę obowiązuje tajemnica służbowa albo odpowiedni przepis kodeksu cywilnego. Grzywną za udzielenie fałszywej bądź nieudzielenie prawdziwej informacji może też zostać ukarany sam dłużnik, jeżeli informacja ta dotyczy zmiany miejsca jego pobytu. Dłużnik musi powiadomić sąd lub komornika o każdej takiej zmianie w terminie siedmiu dni od jej dokonania. W przeciwnym razie komornik ma prawo do nałożenia grzywny w wysokości nawet do 2000 zł. Również dłużnik przeszkadzający w czynnościach wykonywanych przez komornika w ramach egzekucji podlega karze grzywny – o ile najpierw nie zareaguje na upomnienie, a potem w dodatku nie podporządkuje się wezwaniu do wydalenia z miejsca czynności. Niewłaściwie się zachowującą osobą oprócz dłużnika może być oczywiście również ktoś z jego otoczenia, niezależnie natomiast od tego, kto to jest, sama grzywna opiewać może na kwotę do 1000 zł. Innym przypadkiem uzasadniającym nałożenie grzywny przez komornika jest sytuacja, w której pracodawca dłużnika uchyla się od udzielenia w odpowiednim terminie (prawdziwej) informacji o jego wynagrodzeniu oraz o tym, w jakim trybie będzie dokonywał z tego wynagrodzenia potrąceń – bądź też nie stosuje się do decyzji o przejęciu części wynagrodzenia dłużnika. Grzywna może wówczas wynosić nawet 2000 zł, a także zostać nałożona powtórnie, jeśli pomimo wyznaczenia przez komornika nowego terminu dany pracodawca nadal nie spełnia swoich obowiązków wynikłych z postanowień postępowania egzekucyjnego. Grzywną ukarana może zostać jedynie osoba fizyczna, tak więc podlega jej konkretny pracownik danej firmy czy instytucji, który nie współpracuje należycie z komornikiem. Jeżeli nie można ustalić jego danych, wówczas – po wysłuchaniu – grzywna zostaje nałożona na kierownika lub osobę uprawnioną do jego reprezentowania.

W przypadku spółek będzie to którykolwiek ze wspólników – dodaje przedstawiciel Kancelarii Komorniczej Mariana Piaseckiego w Tarnowie.

Grzywna od komornika ma formę postanowienia wręczanego przez tegoż komornika osobie ukaranej, obu stronom postępowania, a także prokuratorowi. Postanowienie to nie wymaga klauzuli wykonalności i realizowane jest na drodze egzekucji sądowej na rzecz skarbu państwa. Decyzję o przyznaniu takiej grzywny można zaskarżyć.