Podstawowe usługi notarialne

Notariusz to powoływana przez Ministra Sprawiedliwości osoba wykonująca zawód zaufania publicznego. Z formalnego punktu widzenia notariusz nie świadczy usług – w przeciwieństwie np. do radcy prawnego czy adwokata – ale podobnie jak sądy dokonuje tzw. czynności notarialnych. Przyjęło się natomiast potocznie określać działalność notariusza jako świadczenie pewnych usług. Jakie są więc to usługi?

Czasem sporządzany dokument – jak choćby umowa kupna nieruchomości – zgodnie z prawem powinien mieć formę notarialną. Czasem też zdarza się, że taką rangę pragną (choć nie muszą) nadać mu zainteresowane strony. Osoba notariusza nadaje dokumentowi charakter urzędowy, w związku z czym znacznie trudniej jest go podważyć.

Akty i poświadczenia

Jedną z podstawowych usług notarialnych jest więc sporządzanie tzw. aktów notarialnych. Notariusz może też jednak sporządzać ponadto różnego rodzaju poświadczenia, takie jak na przykład poświadczenie własnoręczności podpisu albo poświadczenie pozostawania przy życiu. Jak dowiadujemy się w warszawskim Biurze Notarialnym Agaty Banasik, poświadczyć notarialnie można też między innymi datę okazania jakiegoś dokumentu albo zgodność jego kopii z oryginałem. Za osobną kwestię uznać można notarialne akty poświadczenia dziedziczenia, czyli dokumenty wskazujące spadkobierców i przysługujące im udziały w spadku (bądź zapisy windykacyjne poczynione przez spadkodawcę). Akty takie zastępują postanowienia sądu odnośnie do stwierdzenia nabycia spadku. Warto wiedzieć, że notariusz jest w stanie także podejmować czynności związane z europejskim poświadczeniem spadkowym.

Oświadczenia i protokoły, tworzenie dokumentów

Wśród innych jego zadań wymienić trzeba także doręczanie oświadczeń, sporządzanie protestów weksli i czeków, jak również spisywanie protokołów. Ta ostatnia usługa świadczona jest np. w przypadku aukcji, których przebieg musi zostać udokumentowany, albo zgromadzeń spółek prawa handlowego. Notariusz może ponadto sporządzać odpisy, wypisy oraz wyciągi dokumentów, często też świadczy pomoc prawną przy ich tworzeniu, na życzenie stron projektując między innymi akty, umowy czy oświadczenia (np. testament).

Piecza nad cennymi dokumentami

Na koniec warto wspomnieć, że wiele osób korzysta z usług kancelarii notarialnych w zupełnie inny jeszcze sposób. Otóż notariuszowi powierzyć można przechowanie cennych dokumentów, papierów wartościowych, a nawet pieniędzy czy odpowiednio zabezpieczonych informatycznych nośników danych. Dobrze jest też wiedzieć, że notariusz ma obowiązek udzielenia niezbędnych wyjaśnień na temat dokonywanych przez siebie czynności notarialnych. Maksymalna wysokość tzw. stawek notarialnych za ich dokonanie została natomiast precyzyjnie określona w stosownym rozporządzeniu ministra sprawiedliwości.