Diagnostyka nowotworu gruczołu krokowego

Nowotwór gruczołu krokowego, czyli inaczej: rak prostaty, we wczesnym stadium właściwie nie daje objawów. Oczywiście gdy tylko zauważymy jakiekolwiek odchylenia od normy, jeśli chodzi o oddawanie moczu, powinniśmy się zgłosić do specjalisty, czyli w tym wypadku – urologa. Kluczowe jest jednak regularne wykonywanie badań profilaktycznych, dzięki którym guz zostanie wykryty odpowiednio wcześnie. W jaki sposób się go diagnozuje?

Do podstawowych metod oceny stanu prostaty, zwanej inaczej sterczem, należy tzw. badanie per rectum, czyli palcem przez odbyt. Jego dokładność zależy w dużej mierze od doświadczenia przeprowadzającego to badanie lekarza, jednak jako że prostata jest zasadniczo elastyczna i gładka, stosunkowo łatwo tak wykryć wszelkie nieprawidłowości w rodzaju grudek czy stwardnień.

Sama procedura nie należy do najprzyjemniejszych – przyznaje specjalista z NZOZ Euro-Klinika w Siemianowicach Śląskich. – Niestety jej unikanie może mieć fatalne konsekwencje – ostrzega.

Badania krwi

Innym szeroko stosowanym w diagnostyce raka prostaty badaniem jest oznaczenie poziomu białka PSA (z ang. Prostate-Specifig Antigen) w surowicy krwi. Próbkę tej ostatniej pobiera się nie wcześniej niż 48 godzin po badaniu per rectum, ponieważ może mieć ono wpływ na uzyskane wyniki. Podwyższone stężenie PSA może oznaczać nowotwór, nawet jeśli nie jest on wyczuwalny przez odbyt – ale często towarzyszy też łagodnemu przerostowi gruczołu krokowego. Dlatego więc oznaczenie tego markera nie może być tu jedynym narzędziem diagnostycznym.

USG, biopsja

Do bardziej zaawansowanych badań należy USG, wykonywane przez powłoki brzuszne lub przez odbyt. Technologia ultrasonograficzna wykorzystywana jest także do przeprowadzenia biopsji w sytuacji, gdy poziom PSA jest wysoki, a obrazowanie gruczołu tudzież badanie per rectum skłaniają lekarza do podejrzeń w kierunku raka. Biopsja może mieć charakter cienko- bądź gruboigłowy, w jej trakcie pobiera się zaś materiał tkankowy, który następnie oceniany jest pod mikroskopem w badaniu histopatologicznym. Pozwala ono stwierdzić albo wykluczyć obecność komórek nowotworowych, a także określić ich rodzaj oraz stopień zezłośliwienia, jeżeli występują.

Ocena stadium zaawansowania

Gdy diagnoza jest jednoznaczna i dla pacjenta niestety niekorzystna, wykonuje się dalsze badania mające na celu ocenę, czy rak prostaty rozprzestrzenił się na inne narządy. Wśród badań takich wymienić można oznaczenie stężenia kwaśnej fosforazy sterczowej (PAP) we krwi, tomografię komputerową jamy brzusznej, rentgen klatki piersiowej czy scyntygrafię układu kostnego.