Zastosowanie mikroskopów w diagnostyce okulistycznej

Prawidłowe funkcjonowanie i integralność rogówki oka w dużej mierze uzależnione są od stanu śródbłonka. Stosowanie mikroskopów jest najważniejszą metodą pomiaru gęstości komórek śródbłonka rogówki, która umożliwia precyzyjną diagnostykę rozmaitych chorób narządu wzroku oraz ocenę wpływu na gałkę oczną planowanych i przebytych już zabiegów chirurgicznych.

Zmiany morfologiczne śródbłonka rogówki

Śródbłonek rogówki oka zbudowany jest z pojedynczej warstwy komórek wielobocznych. Komórki śródbłonka ściśle przylegają do siebie, co zapobiega przedostawaniu się do zrębu rogówki płynu z komory przedniej. Niestety, komórki śródbłonka rogówki człowieka nie są zdolne do samoczynnej regeneracji, a ich ilość w trakcie życia zmniejsza się nawet dwukrotnie. Ich gęstość może też maleć w wyniku niektórych chorób oraz operacji, w przebiegu których konieczne było otwarcie przedniej komory oka. Zbyt mała gęstość warstwy śródbłonka rogówki prowadzi do upośledzenia jego funkcji. Płyn komórkowy przedostaje się do istoty właściwej rogówki, a w konsekwencji dochodzi do obrzęku, pęknięcia błony Descemeta i pęcherzowego uniesienia nabłonka.

Zastosowanie mikroskopów w okulistyce

Wykorzystanie mikroskopów w diagnostyce okulistycznej pozwala na szybkie wykrycie wszelkich zmian morfologicznych śródbłonka rogówki, charakterystycznych dla rozmaitych schorzeń. Mikroskopy stosowane są m.in. w celu rozpoznania jaskry, dystrofii rogówki, zespołu rzekomego złuszczenia torebki soczewkowej, zapalenia błony naczyniowej, tępych urazów gałki ocznej, ale także cukrzycy. Badanie mikroskopowe oka wykonuje się również dla oceny stanu narządu po przeprowadzonych zabiegach wewnątrzgałkowych. Pierwszy mikroskop spekularny (lustrzany) do badania śródbłonka rogówki został zbudowany w 1968 roku przez Maurice’a. Mikroskopy lustrzane ogniskują obraz na odbijających promienie świetlne powierzchniach gałki ocznej, czyli na nabłonku oraz śródbłonku rogówki. Uzyskany w ten sposób obraz charakteryzuje się bardzo dużym kontrastem i rozdzielczością, a to z powodu znacznej intensywności światła, odbijającego się od badanych struktur. Mikroskopy lustrzane stosowane są do oceny wielkości i kształtu komórek śródbłonka, a także ich gęstości i rozmieszczenia. Kolejnym urządzeniem do badań mikromorfologii rogówki jest mikroskop konfokalny, który tworzy obraz wykorzystując widmo światła widzialnego. Tego typu mikroskopy umożliwiają dokonywanie przekrojów optycznych i tworzenie obrazu kolejnych warstw przejrzystego obiektu, a wykorzystywane są do obserwacji układu komórek nabłonka rogówki, przebiegu włókien nerwowych, keratocytów istoty właściwej czy błon Descemeta i Bowmana. Profesjonalne mikroskopy lustrzane i konfokalne, które pozwalają na najdokładniejszą ocenę stanu śródbłonka rogówki, znajdziesz w ofercie dystrybutora sprzętu okulistycznego i optycznego Poland Optical. Opublikowane w 2003 roku badania porównawcze obu rozwiązań, wykonane przez Klais, nie wskazują na istnienie różnic otrzymywanych z nich wynikach, zatem wybór konkretnego urządzenia uzależniony jest wyłącznie od preferencji użytkownika.