Co warto wiedzieć na temat polskiego języka migowego?

Różnego rodzaju problemy z narządem słuchu mogą wystąpić u osób w dosłownie każdym wieku. Badania sugerują, że dziesięć, czy nawet piętnaście procent światowej populacji zmaga się z tymi przeciwnościami, mniej lub bardziej przeszkadzającymi w codziennym funkcjonowaniu. Wiążące się z tym niedogodności w porozumiewaniu, stawia się wśród wielu innych komplikacji zdecydowanie na pierwszym miejscu.

Alternatywne metody komunikowania się, których język migowy jest doskonałym wprost przykładem, to jedyne wyjście dla osób dotkniętych przykrą niepełnosprawnością. Nauka tak zwanego migania okazuje się niezwykle cenną umiejętnością, także dla wszystkich tych, którzy z innych przyczyn pragną wymieniać się doświadczeniami z ludźmi niepotrafiącymi prawidłowo mówić. Niżej, w artykule przygotowanym z pomocą Instytutu Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego w Warszawie, postaramy się opowiedzieć nieco o polskim języku migowym, będącym jedną z odmian tego typu porozumiewania się. Serdecznie zapraszamy do lektury.

Czy istnieje uniwersalny język migowy?

Choć dla niektórych może wydawać się to zaskoczeniem, nie wszyscy niesłyszący używają wspólnego języka. Faktem jest, że poszczególne nacje na przestrzeni lat wypracowały własne sposoby komunikacji poprzez gesty. Działa tu zasada podobna to tej doskonale nam znanej – zapożyczenia od innych dialektów nie są tutaj niczym dziwnym. Wspomnieć wypada jednak o International Sign Language, znanym także jako gestuno, będącym sztucznie opracowanym międzynarodowym językiem, który nie stał się jednak wystarczająco popularny.

PJM

Polski język migowy, w skrócie PJM jest ojczystym sposobem komunikowania się osób głuchych urodzonych na terenie naszego kraju. Oznacza to, że od niesłyszących rodziców w sposób zupełnie naturalny uczą się go dzieci. Przyjmuje się przy tym, że liczba jego użytkowników przekracza w tym momencie pięćdziesiąt tysięcy. Struktura gramatyczna owego języka różni się oczywiście od polskiej, standardowej mowy; jest on raczej powiązany z francuskim miganiem, dzieli z nim bowiem jednoręczny alfabet manualny. Co ciekawe od 1 kwietnia 2012 roku, za sprawą dedykowanej ustawy, osoby nieme mogą deklarować PJM jako wybraną przez siebie formę komunikowania się we wszelkich sprawach urzędowych.

Wizualno-przestrzenna forma polskiego języka migowego

Polski język migowy charakteryzuje się swą unikalną wizualno-przestrzenną formą, objawiającą się w wykorzystaniu mimiki, położenia tułowia, czy głowy, słowem – w szeroko pojętym ruchu. Warto zaznaczyć w tym miejscu także swoistą symultaniczność tego sposobu porozumiewania się. W tym przypadku różne artykulatory mogą być od siebie zupełnie niezależne, co w praktyce oznacza, że osoba niema potrafi wysyłać jednocześnie kilka znaków – prawą i lewą dłonią, a także samym wyrazem twarzy.

Dodatkowo, bez żadnej przesady można stwierdzić, że PJM jako całość wciąż się rozwija, wzbogacając się – jak wspominaliśmy wcześniej – o szerokie zapożyczenia. Ciekawe jest także to, że między różnymi regionami naszego kraju, podobnie jak ma to miejsce w mowie, występuję zauważalne różnice.

Fascynująca nauka

Języka migowego, także jego polskiej odmiany, może nauczyć się właściwie każdy. Oczywiście na samym początku cały proces zapewne będzie wydawać się skomplikowany, szczególnie zaś za sprawą niedostatecznie wyćwiczonych palców. Później jednak, w miarę przyswajania wiedzy świat głuchoniemych okaże się doprawdy fascynujący, wywołując na każdym kroku duże zdziwienia – chociażby tym, że za pomocą migania można przekazać dosłownie wszystko.