Diagnoza dzieci przedszkolnych – narzędzie do wspierania rozwoju

Nauczyciele wychowania przedszkolnego kształcą się w diagnozowaniu procesów rozwojowych swoich podopiecznych. Biegłość w obserwacji i trafne wyciąganie wniosków sprawia, że mogą zapewnić dzieciom podejście indywidualne i dostosowane do aktualnej sytuacji rozwojowej. Dzieląc się swoim doświadczeniem, pedagodzy pomagają również rodzicom przechodzić przez radości i trudy wychowywania potomstwa.

Po co diagnozować przedszkolaki?

Diagnoza dzieci przedszkolnych jest obecnie obowiązkowa i należy do kompetencji grona pedagogicznego placówki. Diagnoza stanowi narzędzie, które pozwala uzyskać informacje niezbędne do tego, by pomóc dziecku w rozwoju. Aby jak najlepiej ją wykonywać, warto doskonalić swój warsztat zawodowy. W tym celu nauczyciele mogą skorzystać np. z oferty Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Supernauczyciel, oferującego zarówno kursy on-line, jak i stacjonarne. Warto to uczynić, ponieważ diagnoza przedszkolna stanowi narzędzie, które pozwala uzyskać informacje niezbędne do tego, by pomóc dziecku w rozwoju. Dzięki diagnozie można poznać odpowiedź na dwa pytania.

• Jak aktualnie rozwija się dziecko?

Nauczyciele zyskują wgląd w potencjał małego człowieka. Mogą wzmacniać jego mocne strony, dzięki czemu, oprócz konkretnych umiejętności, zyska poczucie własnej wartości. A jest to ważny fundament dla dalszych etapów życia. Pedagodzy poznają także braki dziecka, dzięki czemu wdrożą odpowiednią dla niego pomoc. Wczesna interwencja sprawi, że deficyty przedszkolaka ulegną wyrównaniu lub że nauczy się z nimi żyć. Jeżeli najmłodszy doświadczy wsparcia, zaakceptuje siebie takim, jaki jest, a ponadto nauczy się przyjmować innych z ich wadami i zaletami.

• W jakim stopniu dziecko jest gotowe podjąć obowiązek szkolny?

Nauczyciele wychowania przedszkolnego posługują się różnymi metodami diagnostycznymi, np. arkuszami rozwoju psychoruchowego, analizą wytworów dziecka, technikami eksperymentalnymi. Potrafią określić zdolności dziecka w zakresie mówienia, czytania, pisania i liczenia. Realistycznie prognozują, w jaki sposób dziecko poradzi sobie z nawiązywaniem relacji w nowym otoczeniu i jak podejdzie do szkolnych wyzwań. Zwracają również uwagę na rozwój moralny dziecka i ukształtowanie jego systemu wartości.

Korzyści z diagnozy

Diagnoza przedszkolna przynosi korzyść zarówno przedszkolakowi, jak i jego rodzicom. Również nauczyciele, szczególnie gdy ugruntowali swoje kompetencje dzięki programom szkoleniowym, doceniają to narzędzie.

• Zysk przedszkolaka:
• równe szanse edukacyjne: diagnoza umożliwia wdrożenie odpowiedniej pomocy pedagogicznej, tak by dzieci obarczone deficytami rozwojowymi czy środowiskowymi mogły w pełnym stopniu korzystać z dalszej nauki;
• stymulujące doświadczenie nauki i zabawy: w wyniku diagnozy dziecko prowadzone jest zgodnie z jego indywidualnymi potrzebami. Zyskuje poczucie bezpieczeństwa i dobre samopoczucie, czerpie radość z zabawy i z kontaktu z rówieśnikami, rozwija swoje zainteresowania. Taka postawa to dobry punkt wyjścia dla dalszej edukacji oraz fundament ogólnego rozwoju;
• wzmocnienie samodzielności i pewności siebie: na skutek diagnozy, odpowiednio przygotowani dorośli pomagają dziecku uporać się z tym, co sprawia mu kłopot oraz rozwijać posiadane talenty. W miarę postępów dziecko staje się bardziej samodzielne i pewne siebie, oddala się niebezpieczeństwo, że stanie się nadmiernie zalęknione lub zarozumiałe.
• Zysk rodziców:
• wskazówki wychowawcze i radość z rozwoju dziecka: poznając wyniki diagnozy, rodzice zyskują dodatkowy wgląd w wewnętrzny świat dziecka oraz porady, które ukierunkowują ich wysiłki wychowawcze.
• Zysk nauczycieli:
• konkretyzacja celów wychowawczych i wzrost efektywności: diagnoza pozwala precyzyjnie określić obszar, w jakim należy pracować z dzieckiem. W efekcie praca pedagoga staje się bardziej owocna;
• możliwość wsparcia rodziców: stawiając diagnozę, pedagodzy zyskują konkretną wiedzę, którą mogą przekazać rodzicom zaniepokojonym zachowaniem swojej pociechy;
• podstawa skierowania do poradni psychologiczno-pedagogicznej: diagnoza przedszkolna może okazać się wskazaniem do dalszej diagnostyki, potrzebnej dla dobra dziecka.