Jak wymienić klocki hamulcowe w samochodzie?

Bezpieczeństwo podczas jazdy samochodem jest kwestią pierwszorzędną. Składa się na nie wiele różnych czynników, w tym sprawny układ hamulcowy, którego elementem są właśnie klocki hamulcowe. Należą one do części eksploatacyjnych, których stan powinno się systematycznie kontrolować na przeglądach i niezwłocznie wymienić na wypadek zużycia bądź uszkodzenia. Kiedy należy wymienić klocki hamulcowe i jak to zrobić prawidłowo?

Jak działają klocki hamulcowe i dlaczego należy je regularnie wymieniać?

Układ hamulcowy ma kluczowy wpływ na bezpieczeństwo zarówno osób znajdujących się w pojeździe, jak i pozostałych użytkowników ruchu drogowego. Klocki hamulcowe to płaskie panele, umiejscowione na obu stronach tarczy hamulcowej. Podczas hamowania klocki hamulcowe wywołują nacisk na tarcze hamulcowe, do których przylegają specjalną warstwą mieszanki ściernej. Dzięki temu możliwe jest skuteczne zahamowanie pojazdu. Między klockami znajduje się warstwa łącząca oraz warstwa izolująco-tłumiąca, której zadaniem jest podniesienie komfortu jazdy. Niektóre klocki hamulcowe, szczególnie w samochodach klasy premium, wyposażone są w dodatkowe elementy tłumiące, jak blacha czy folia oraz specjalne przeciwciężary, które, zamocowane u podstawy klocków, zmieniają częstotliwość drgań elementu podczas hamowania i tym samym sprawia, że hamowanie jest znacznie cichsze.

Odkładanie wymiany klocków hamulcowych w czasie może mieć fatalne skutki. Już niewielkie symptomy zużycia klocków mogą znacząco obniżyć skuteczność hamowania. Jeżeli nastąpi konieczność awaryjnego hamowania, może się okazać, że nasz pojazd nie będzie w stanie zatrzymać się w wyznaczonym miejscu, a ewentualna kolizja bądź wypadek będą o wiele tragiczniejsze w skutkach. Ponadto kierowcy trudniej jest zapanować nad pojazdem podczas gwałtownego hamowania, ponieważ samochód z zużytymi klockami hamulcowymi ściąga na bok.

Zużyte klocki hamulcowe stają się bardziej podatne na szkodliwe działanie zmiennych temperatur, wilgoci czy soli drogowej, a tym samym na pęknięcia i mikrouszkodzenia. Jeżeli na skutek działania zużytych klocków tarcze również ulegną zużyciu, klocki hamulcowe mogą wysunąć się z zacisku podczas jazdy, a w konsekwencji całkowicie odebrać kierowcy możliwość zatrzymania rozpędzonego pojazdu

– dodaje nasz rozmówca z firmy motoryzacyjnej AUTOMODLIN w Nowym Dworze Mazowieckim.

Jak rozpoznać, kiedy należy wymienić klocki hamulcowe?

Zużycie klocków hamulcowych w dużej mierze zależą od stylu i dynamiki jazdy. Agresywna jazda, gwałtowne hamowanie, podróżowanie przeciążonym samochodem, poruszanie się głównie po mieście lub po drogach o dużym stopniu pochyłości znacznie skracają ich żywotność. Auto podczas hamowania ściąga na bok, a samo hamowanie jest zauważalnie mniej efektywne i może mu towarzyszyć charakterystyczny pisk bądź hałas. Zdarza się również, że zużycie klocków hamulcowych przyczynia się do szybszego zużycia płynu hamulcowego.

Producenci klocków podają do informacji szacunkową ilość kilometrów, po której należy je wymienić. Podstawowym wskaźnikiem eksploatacji klocków hamulcowych jest grubość warstwy ściernej – jeżeli nie przekracza ona 2 mm, oznacza to, że wkrótce trzeba będzie je wymienić. Starsze typy klocków wyposażone były w specjalną blaszkę, która zaczynała trzeć o tarcze hamulcowe, powodując tym samym nieprzyjemny pisk, będący sygnałem, że należy już założyć nowe klocki. W przypadku klocków hamulcowych nowszego typu, w pojazdach klasy premium, stosuje się elektroniczne czujniki grubości klocków – wówczas o zużyciu dowiadujemy się za pośrednictwem zapalonej kontrolki na desce rozdzielczej.

Wymiana klocków hamulcowych krok po kroku

Wymiany klocków hamulcowych dokonuje się na podobnych zasadach w większości modeli pojazdów. W pierwszej kolejności należy odpowiednio przygotować. Powinien on stać na równej powierzchni, a także być zabezpieczony przed stoczeniem się – najlepiej dzięki specjalnym klinom wkładanym pod koła. Następnie unosimy pojazd przy pomocy lewarka lub podnośnika, luzujemy śruby koła i zdejmujemy je. Kolejny etap wymiany polega na zdjęciu metalowej zawleczki zabezpieczającej, odkręceniu śrub prowadników oraz ich wyjęciu z gniazda. Później zdejmujemy zacisk i wyjmujemy stare klocki z jarzma. Zdarza się, że aby wydostać klocki hamulcowe, trzeba je podważyć lub użyć płynu penetracyjnego, jeśli są zapieczone.

Po zdemontowaniu starych klocków hamulcowych należy dokładnie wyczyścić jarzmo i prowadnice, które są podatne na korozję. Trzeba usunąć resztki staremu smaru oraz oczyścić dane elementy i ich okolice przy pomocy drucianej szczotki. Tłok trzeba nasmarować, a następnie wcisnąć tak, aby nie uszkodzić znajdującej się na nim gumki. Później montujemy nowe klocki w taki sposób, żeby miały odrobinę luzu i nasuwamy na nie zacisk. Jeżeli klocki zamontowane są prawidłowo, zacisk zakładamy płynnie, bez konieczności użycia siły. Należy pamiętać o tym, aby gwinty w jarzmie pokrywały się z otworami prowadników. Prowadniki smarujemy, po czym umieszczamy drut zabezpieczający. Ostatnim etapem wymiany klocków jest ich dokładne umycie, np. przy użyciu benzyny ekstrakcyjnej. Jeżeli montaż nowych klocków przebiegł pomyślnie, montujemy zdjęte koło i opuszczamy pojazd. Należy pamiętać, że klocki bezwzględnie wymienia się parami na osiach, po jednej i po drugiej stronie samochodu.

Czy warto wymieniać klocki hamulcowe samodzielnie, czy lepiej powierzyć to zadanie specjaliście?

Sam proces wymiany klocków hamulcowych w istocie jest łatwy, dlatego wiele osób decyduje się zamówić części i samodzielnie je zamontować. Jednak co drugą wymianę klocków hamulcowych należy także przeprowadzić wymianę tarcz hamulcowych, które tak samo ulegają zużyciu. Często zdarza się, że zbyt szybkie eksploatowanie klocków hamulcowych jest konsekwencją innej usterki układu hamulcowego, dlatego każdorazowo, przy wymianie, konieczna jest ocena stanu układu, wymagająca odpowiedniej wiedzy oraz doświadczenia. Profesjonalnej ocenie należy poddać również to, czy klocki zużywały się równomiernie. Każda dysproporcja w szlifowaniu warstwy ściernej klocków po obu stronach pojazdu wskazuje na usterkę układu hamulcowego. Pamiętajmy też, że wraz z wymianą klocków powinno się wymieniać cały zestaw montażowy.

Po wymianie wszystkich klocków hamulcowych należy odpowietrzyć układ oraz skontrolować poziom płynu hamulcowego. Wymiana klocków hamulcowych w warsztacie samochodowym nie kosztuje wiele, a przy tym jest gwarancją, że każdy etap został przeprowadzony prawidłowo i układ hamulcowy w naszym pojeździe jest w pełni sprawny. Jeżeli po weryfikacji układu mechanik stwierdzi usterkę, niezwłocznie ją usunie. Ponadto specjalistyczny warsztat samochodowy dysponuje szeregiem potrzebnych narzędzi, a także komputera diagnostycznego, którego użycie jest w niektórych przypadkach niezbędne.