Jak zacząć przygodę z ikonopisarstwem?

Ikonopisarstwo związane jest z wielowiekową tradycją i jako droga formacji chrześcijańskiej cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Jest to coś więcej, niż tylko artystyczne hobby. Praca osób zajmujących się pisaniem ikon, poprzedzona jest odpowiednią formacją duchowo biblijną, która inspiruje do pracy artystycznej. Wiele osób dostrzega atrakcyjność tej formy rozwoju duchowego, jednak nie do końca wie, jak rozpocząć swoją przygodę z ikoną.

Czym jest ikona i ikonopisarstwo?

Ikona powstała w kręgu kultury bizantyjskiej. Najczęściej realizowana jest w formie mozaik, fresków, płaskorzeźb czy obrazów na desce, z którymi głównie jest kojarzona. Ikona przedstawia zwykle wizerunki świętych, sceny z ich życia i motywy biblijne.

Pisanie ikon, czyli świętych wizerunków to nie tylko tworzenie kompozycji malarskich, ale również wykraczanie poza ramy rzemiosła i działalności artystyczne. Tworzenie ikon przeznaczonych do kultu  pozwala każdemu na osobistą refleksję nad życiem, światem, a przede wszystkim zbliża do Boga – zauważa nasz rozmówca reprezentujący firmę EDAN z Krakowa, która specjalizuje się w sprzedaży materiałów pozłotniczych oraz konserwatorskich. Jej odbiorcami są również ikonopisarze, kamieniarze, malarze i rzeźbiarze.

Osoba wykonująca ikony, które mogą być dopuszczone do udziału w liturgii i twórca sztuki to ikonograf. To właśnie on maluje ikony, a od artysty różni się tym, że jego sztuka jest ściśle podporządkowana wierze, stąd ikonograf musi być znawcą Pisma Świętego, pism apokryficznych i literatury Ojców Kościoła, z uwagi na to, że są to podstawowe źródła sztuki ikonograficznej. Ikonograf tworzy sztukę, która może służyć liturgii. Mogą to być obrazy, hafty czy odlewy. Nie jest to jedynie sztuka sakralna, posiadająca swoje odniesienie do Boga, ale podlegająca także bardzo ścisłym obostrzeniom prawa kanonicznego Kościołów.

Jak rozpocząć przygodę z pisaniem ikon?

W Polsce istnieją szkoły, które mają na celu pogłębianie wiedzy na temat warsztatu ikonopisarskiego, tworzenie ikon przeznaczonych do kultu i innych form sztuki sakralnej oraz prowadzenie pracowni malarskich, czy galerii. Do takiej placówki może zapisać się każdy, kto pragnie rozwijać swoje zainteresowanie ikonopisarstwem na poziomie teoretycznym i praktycznym. Co więcej, w Polsce odbywają się także warsztaty z nauki pisania ikon. Natomiast, jeżeli pragniemy rozwijać się w zaciszu domowym i nie wiemy, od czego zacząć przygodę z pisaniem ikon, warto zajrzeć do internetu. To właśnie tam znajdziemy wiele przydatnych poradników odnośnie stawiania pierwszych kroków w ikonopisarstwie.

Na sam początek warto stworzyć sobie listę artykułów i narzędzi pozłotniczych niezbędnych do namalowania ikony. Będziemy na pewno potrzebować pigmentów, farb, pędzli, poduszek i noża do krojenia płatków, folii złotych i srebrnych, kamienia agatowego w obsadce do polerowania złota, glinek, mydła, kredy, wosku, kleju, gumek czy gąbek. Do wykonania złocenia ikony potrzebny będzie dodatkowo szelak i mixtion wraz z pędzelkiem.

Przed wyborem akcesoriów, ważne, aby zakupić odpowiednie drewno na podobrazie. W dużym skrócie, pisanie ikon polega na nakładaniu kolejnych warstw na deskę, stopniowym rozjaśnianiu ciemniejszego podmalunku oraz zabezpieczenia obrazu werniksem. Technik nakładania jest bardzo dużo - ilu twórców ikon tyle przepisów i sposobów nakładania