Jakie standardy powinny spełniać butle na gaz?

Butle gazowe to urządzenia przeznaczone do transportu różnego rodzaju gazów oraz ich mieszanek w stanie płynnym. Wykorzystuje się je powszechnie w przemyśle, branżach usługowych, a często także w gospodarstwach domowych. Ze względu na bardzo duże ryzyko związane z przechowywaniem gazów, każda butla dopuszczona do użytku musi spełniać pewne standardy. Ma to na celu uchronienie użytkowników przed groźnymi wypadkami.

Sposób produkcji butli

Zgodnie z rozporządzeniem Minsitra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu, napełnianiu i rozprowadzaniu gazów płynnych, butle do przechowywania gazów muszą być wykonywane zgodnie z obowiązującymi w Polsce normami oraz dyrektywami unijnymi np. EN-14140 i 2010/35/UE. W jaki sposób przebiega produkcja takich urządzeń?

- Wszelkie elementy butli, a więc dennica, kołnierz ochronny oraz stopa muszą być wykonane z tego samego materiału – mówi przedstawiciel firmy ImtechGaz – Zazwyczaj materiałem tym jest stal wysokowęglowa, ale może nim być również stal nierdzewna lub aluminium. Najważniejszym elementem jest dennica, czyli cylinder, w którym zamykany jest gaz. Wytwarzana jest ona w procesie tłoczenia oraz spawania elementów metalowych – następnie dokonuje się wyżarzania w specjalnym piecu, dzięki czemu likwidowane są naprężenia materiału, powstałe na pierwszych etapach produkcji. Każdy gotowy zbiornik musi przejść próbę ciśnieniową – próbę uznaje się za zaliczoną, jeśli zbiornik nie ulegnie w jej wyniku odkształceniu i nie pojawią się w nim nieszczelności.

Zbiorniki nadające się do użytku zostaną wyposażone w specjalną armaturę, umożliwiającą podłączenie butli do odbiornika i pobór gazu. Zawory te muszą być zgodne z normą PN-EN ISO 10297.

Oznaczenia butli

Zgodnie z normą EN 1089-3 butle gazowe mogą być malowane w dowolny sposób. Nie dotyczy to jedynie czaszy, która powinna mieć kolor odpowiadający jej zawartości. Przykładowo czasza butli zawierającej tlen powinna mieć kolor biały, acetylen z kolei oznaczany jest kolorem kasztanowoczerwonym. Polscy producenci gazów przyjęli dodatkowe zasady malowania butli, obejmujące również część cylindryczną. Przykładowo butle z tlenem posiadają cylinder w kolorze niebieskim – wyjątkiem są butle z tlenem do oddychania lub innymi gazami medycznymi, które są w kolorze białym.

Dodatkowe informacje

Na każdej butli powinny znaleźć się również informacje techniczne na temat urządzenia. Podstawową daną jest oczywiście zawartość butli oraz jej ilość. Pozostałe dane to między innymi informacje na temat producenta zalecenia co do eksploatacji oraz ostrzeżenia o potencjalnych zagrożeniach.