Komu należy się zachowek?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, co się stanie z Twoim majątkiem po śmierci? Polskie prawo spadkowe reguluje kwestie dziedziczenia i określa, kto może ubiegać się o tzw. zachowek. W niniejszym artykule przybliżymy zagadnienie zachowku, omówimy, kto ma prawo do niego wystąpić oraz jakie są warunki i procedury jego uzyskania.

Co to jest zachowek i dlaczego istnieje w polskim prawie spadkowym?

Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która ma na celu ochronę interesów osób bliskich zmarłego, które zostały pominięte w testamencie lub nie otrzymały należytej części spadku. W praktyce oznacza to, że osoba uprawniona do zachowku może żądać od spadkobiercy uzupełnienia swojego udziału w spadku do wysokości przysługującej jej części. Zachowek ma charakter roszczenia pieniężnego i nie wpływa na podział majątku zmarłego ani na prawa innych spadkobierców.

Kto może ubiegać się o zachowek?

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, uprawnionymi do wystąpienia o zachowek są osoby bliskie zmarłego, które zostały pominięte w testamencie lub nie otrzymały należytej części spadku. Do takich osób zaliczają się przede wszystkim dzieci zmarłego, małżonek oraz rodzice. W przypadku dzieci, prawo do zachowku przysługuje zarówno tym urodzonym w związku małżeńskim, jak i pozamałżeńskim, a także adoptowanym. Jeśli zmarły nie pozostawił dzieci ani małżonka, prawo do zachowku mają jego rodzice. Warto jednak pamiętać, że zachowek przysługuje wyłącznie wtedy, gdy osoba uprawniona nie została wydziedziczona przez zmarłego w testamencie.

Warunki i procedura uzyskania zachowku - jak dochodzić swoich praw?

Aby ubiegać się o zachowek, osoba uprawniona musi wystąpić z roszczeniem przeciwko spadkobiercy lub spadkobiercom. Roszczenie to można zgłosić na drodze sądowej lub pozasądowej (np. poprzez mediację), w czym pomóc może Kancelaria Prawna Ulpian w Jaworznie. Ważne jest jednak, aby pamiętać o terminach - roszczenie o zachowek przedawnia się po 5 latach od dnia, w którym osoba uprawniona dowiedziała się o swoim prawie do zachowku oraz o osobie obowiązanej do jego zapłaty. Warto również zaznaczyć, że wysokość zachowku zależy od wartości spadku oraz od tego, jaka część spadku przysługiwałaby osobie uprawnionej, gdyby dziedziczyła na podstawie przepisów ustawowych.

Podsumowując, zachowek to instytucja prawa spadkowego, która ma na celu ochronę interesów osób bliskich zmarłego, które zostały pominięte w testamencie lub nie otrzymały należytej części spadku. Osoby uprawnione do wystąpienia o zachowek to przede wszystkim dzieci, małżonek oraz rodzice zmarłego.