Łańcuchy i kołki pastwiskowe w hodowlach bydła

Trzymanie krów na łańcuchach to jeden z obrazków, które nieodłącznie kojarzą się z wsią. Okazuje się, że stosowanie łańcuchów i kołków pastwiskowych może być również sposobem na nowoczesne, opłacalne i bardzo efektywne utrzymywanie mniejszych stad bydła. Technika palikowania to jedna z dawnych metod hodowli, która jest odkrywana na nowo, także dzięki swej ekologiczności i pozytywnym wpływie na dobrostan zwierząt.

Zalety utrzymywania krów przy żywieniu pastwiskowym

Współcześnie istnieje wiele technologii utrzymywania bydła, a jednocześnie coraz więcej osób zwraca uwagę na odpowiednie traktowanie zwierząt oraz zapewnienie im warunków zbliżonych do naturalnych. Do najbardziej krytykowanych metod należy oborowy chów uwięziowy, gdy bydło jest trzymane w niewielkich boksach, które nie zapewniają odpowiedniej swobody ruchów. Za optymalne coraz częściej uważa się sposoby tradycyjne, czyli wypas pastwiskowy. Utrzymywane tak krowy mogą się poruszać po całej łące lub wyznaczonych kwaterach. Niestety poważnymi ograniczeniami w stosowaniu takiej hodowli są problemy z zapewnieniem krowom bezpieczeństwa i zapobieganiem ich ucieczkom. Stosowany do niedawna powszechnie przy grodzeniu pastwisk drut kolczasty jest obecnie niedozwolony, ponieważ może doprowadzić do zranień, a przepisy zajmujące się dobrostanem zwierząt zabraniają stosowania takich środków. Alternatywą może być używanie tzw. pastucha elektrycznego, jednak przewody są często zrywane, a także dość szybko rdzewieją. Wykonanie trwałego ogrodzenia typu farmerskiego jest z kolei pracochłonne i kosztowne. Ciekawą opcją może być używanie tradycyjnych łańcuchów i kołków pastwiskowych – zauważa przedstawiciel firmy ZM Walkiewicz, która specjalizuje się w produkcji wyrobów na potrzeby gospodarstw rolnych.

Wypas bydła oznacza wiele korzyści, zarówno w przypadku utrzymywania krów mlecznych, jak i ras mięsnych. Dostęp do dobrze utrzymanego pastwiska z wysokiej jakości zielonkami i właściwym doborem gatunków traw, zapewnia możliwość poboru pokarmu o wysokiej zawartości cennych substancji żywieniowych występujących w łatwo przyswajalnej formie. Optymalne żywienie pozwala na uzyskiwanie mleka o bardzo dobrych walorach odżywczych – przede wszystkim dużej zawartości witamin, antyoksydantów oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Duże różnice występują również w smaku mleka. Dobre rezultaty daje także wypas bydła mięsnego, które w tym systemie osiąga wysokie przyrosty masy, a pozyskiwane mięso odznacza się zauważalnie lepszą jakością.

Co ważne wypas bydła na pastwiskach można zacząć stosunkowo wcześnie, gdy tylko trawa osiągnie odpowiednią wysokość około 10 cm. Żywienie pastwiskowe można kontynuować przez niemal pół roku – od maja do października – pod warunkiem posiadania areału dopasowanego do liczebności stada. Taki sposób karmienia oznacza znacznie oszczędności na przygotowywaniu paszy, która w przeciwnym razie musiałaby zostać skoszona, zebrana w formie zielonki lub siana, co wymaga również mechanicznego przetrząsania i zgrabiania, a następnie przewieziona do gospodarstwa. Wszystkie te operacje wymagają użycia odpowiedniego sprzętu i wiążą się z wysokim kosztem zużytego paliwa. Jedynym problemem pozostaje kwestia przeprowadzania bydła oraz utrzymania go w wyznaczonym obszarze pastwiska. Najprostszym rozwiązaniem, zwłaszcza przy mniej licznych stadach będzie korzystanie z łańcuchów pastwiskowych, podobnie jak przy tradycyjnie prowadzonej hodowli.

Korzyści z palikowania krów

Palikowanie krów przy pomocy wbijanych w ziemię kołków pastwiskowych oraz mocowanych do nich łańcuchów, które mogą być następnie zakładane na szyję zwierzęcia lub po zastosowaniu dodatkowego ochraniacza na rogi, daje duże możliwości kontrolowania zachowania zwierzęcia, a jednocześnie pozostawia mu spory margines swobody. Poza możliwością przemieszczania się oraz zabezpieczeniem przed niekontrolowanym oddaleniem się krów stosowanie kołków pastwiskowych i łańcuchów pozwala na korzystanie z dobrodziejstw wypasu kwaterowego przy ponoszeniu minimalnych kosztów.

Dzięki stosowaniu takiej metody można optymalnie wykorzystać posiadany areał, zmieniając w planowy sposób miejsce pobytu zwierząt, a tym samym umożliwiając pełny odrost runi do właściwej wysokości. Krowy palikowane w konkretnym miejscu pobierają z niego dostępny pokarm, po czym są przenoszone w inne miejsce. Takie zmiany gwarantują stabilne dawki pokarmowe, ułatwiają kontrolę otrzymywanej ilości paszy za pomocą regulowania długości łańcucha, a zatem terenu, po jakim może przemieszczać się krowa, a także jakości pokarmu. Jest to stosunkowo łatwe i polega na indywidualnym wybieraniu kwater dla poszczególnych zwierząt.

Minusem palikowania bydła za pomocą kołków pastwiskowych i łańcuchów jest pracochłonność tej metody, która sprawia, że będzie ona efektywna wyłącznie w przypadku mniej licznych stad. Problemem może być również dostarczanie zwierzętom wody – muszą one być albo pojone indywidualnie, albo przeprowadzane do wodopoju. Kłopotliwe bywa dostarczanie krów na pastwisko, jeśli znajduje się ono w takiej odległości od gospodarstwa, że pokonanie jej przez zwierzęta trwa zbyt długo.

Zaletami korzystania z łańcuchów i kołków pastwiskowych jest niewielki koszt niezbędnego wyposażenia oraz duża elastyczność metody. Ważna jest tu możliwość wykorzystania wszystkich posiadanych użytków zielonych, także tych o niewielkiej powierzchni czy ulokowanych w pobliżu zabudowań. Liczy się fakt, że przy takim sposobie wypasu zwierzęta mogą otrzymać optymalną dawkę paszy o wysokiej jakości, co wpływa zarówno na wysoką mleczność, jak i przyrost masy.