Pomiary emisji - na czym polegają?

Zakłady przemysłowe, których działalność wiąże się z emisją zanieczyszczeń lotnych lub pyłów, podlegają przepisom ochrony środowiska. Oznacza to, że zobowiązane są one do przestrzegania odgórnie ustalonych norm odnośnie emisji tych zanieczyszczeń. Do obowiązków takich przedsiębiorstw należy regularna kontrola emisji, przy czym badania tego typu muszą być dokonywane przez akredytowane laboratoria.

Pomiary emisji zanieczyszczeń lotnych (LZO)

Stosowanie urządzeń ograniczających emisję zanieczyszczeń lotnych na instalacjach technologicznych nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku prowadzenia pomiarów. Przy emisji poniżej 10kg/h LZO w przeliczeniu na węgiel organiczny z jednego emitora pomiarów dokonuje się raz do roku, natomiast przy emisji przekraczającej tę wartość, pomiary należy prowadzić w sposób ciągły – mówi ekspert z LABOTEST Laboratorium Analiz Fizykochemicznych.

Dobór metody pomiarowej uzależniony jest od standardów emisyjnych dla konkretnej instalacji. W przypadku instalacji, dla których ustalono standard S1 [mg/m³], pomiaru dokonuje się metodą ciągłej detekcji płomieniowo-jonizacyjnej, oznaczając całkowity węgiel organiczny (wg normy PN-EN 13526).

Dla instalacji, które obowiązuje standard emisyjny S4 oraz instalacji używanych w lakierniach nowych pojazdów (gdzie roczne zużycie przekracza Mg LZO), stosuje się metodę chromatograficzną (wg normy PN-EN 13649) lub ciągłej detekcji płomieniowo-jonizacyjnej. Ponadto z metody chromatograficznej korzysta się zawsze dla instalacji, które emitują substancje o szczególnie szkodliwym działaniu.

Sposób prowadzenia pomiarów emisji LZO również podlega normalizacji, a więc procedury pobierania próbek oraz ich analizy muszą być dokonywane zgodnie z obowiązującymi wymogami. Norma dotycząca pomiaru metodą chematografii gazowej wymaga też używania materiałów odniesienia składników, których występowanie jest spodziewane w badanym procesie. Oznacza to, że przed rozpoczęciem akredytowanych pomiarów emisji konieczne jest ustalenie zakresu substancji, które będą określane w czasie badania, np. na podstawie charakterystyk mieszanin wykorzystywanych w procesach technologicznych.

Pomiary emisji zanieczyszczeń pyłowych

Również pomiarów zapylenia można wykonywać różnymi metodami, jednak w przypadku przedsiębiorstw, które zobowiązane są do przestrzegania norm środowiskowych i sporządzania raportów oddziaływania na środowisko, stosuje się metodę referencyjną zgodnie z PN-Z-04030-7, z wykorzystaniem automatycznego pyłomierza.

Metoda grawimetryczna (referencyjna, manualna) polega na wykorzystaniu poborników pyłowych, do których zasysane jest powietrze. Wewnątrz pobornika montuje się 14 jednorazowych filtrów, które automatycznie zmieniają się w odstępach dobowych. Raz na 2 tygodnie wszystkie filtry usuwane są z pobornika i przewożone do laboratorium, gdzie na podstawie dalszych badań wyliczane są stężenia pyłów  [µg/m3].

Metoda referencyjna pomiaru emisji pyłów jest bardzo dokładna. Daje możliwość nie tylko wyznaczenia emisji pyłów, ale też ocenę skuteczności urządzeń stosowanych przez zakład w celu jej ograniczenia.