Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparaty ortodontyczne wykorzystuje się w leczeniu wad zgryzu. Ich zastosowanie ma na celu odwrócenie zmian, do jakich doszło w łukach zębowych. Jeszcze jakiś czas temu chcąc wyleczyć swoją wadę zgryzu pacjent musiał nosić przez nawet 2 lata niezbyt dobrze się prezentujący stały aparat na zęby z metalowymi zamkami. Dziś możliwości jest znacznie więcej. W artykule prezentujemy najczęściej dziś wykorzystywane w leczeniu wad zgryzu rodzaje aparatów ortodontycznych.

Aparaty ortodontyczne można podzielić na dwie główne grupy: stałe aparaty na zęby oraz aparaty ruchome. Czym charakteryzują się oba rodzaje aparatów? U jakich pacjentów mogą być stosowane?

Ruchome aparaty na zęby

Nasz artykuł rozpoczniemy od opisania ruchomych aparatów ortodontycznych. Tego rodzaju aparaty na zęby chcieliby na pewno stosować wszyscy poddający się leczeniu wady zgryzu pacjenci. Niestety nie jest to możliwe. Ze względu na to, ze aparat ruchomy nie jest przyklejany na stałe do zębów, w każdej chwili może być wyjmowany z jamy ustnej. Dla pacjentów jest to oczywiście bardzo wygodne, ponieważ dzięki temu mają możliwość wygodnie zjeść posiłek lub zadbać o higienę jamy ustnej. Wiąże się to jednak tez z tym, że w tym czasie aparat nie może spełniać swoich funkcji i wpływać na prawidłowe ustawienie zębów w łuku.

Jak tłumaczy nasz rozmówca, lekarz ortodonta z Kliniki Codzienna Stomatologia w Dąbrowie Górniczej: Ruchome aparaty ortodontyczne mogą być stosowane przede wszystkim u bardzo młodych pacjentów, u których nie doszło jeszcze do wyrżnięcia wszystkich zębów stałych. Oznacza to, że tego typu aparaty na zęby mogą być stosowane jedynie u dzieci w wieku od 4 do 11 lat, czyli w okresie, w których zęby mleczne są wymieniane na zęby stałe. Jest to związane z tym, że poprzez użycie ruchomych aparatów na zęby nie ma możliwości dokonania większych zmian w ustawieniu zębów.

Klasyczne stałe aparaty ortodontyczne

Żeby przeprowadzić większe zmiany w ustawieniu zębów w łukach, konieczne jest zastosowanie stałych aparatów na zęby. Wykorzystuje się je w leczeniu wad zgryzu u pacjentów, u których wyrżnęły się już wszystkie zęby stałe. Najbardziej klasyczne są stałe aparaty ortodontyczne. Przeprowadzane z ich wykorzystaniem leczenie wad zgryzu polega na przygotowaniu indywidualnie dobranego dla pacjenta aparatu i jego przyklejeniu do zębów na cały okres leczenia, czyli na co najmniej 1,5-2 lata. W tym czasie pacjent musi regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne w gabinecie ortodontycznym, w trakcie których ortodonta sprawdza osiągane efekty leczenia oraz dokonuje niezbędnej korekty ustawień w aparacie. Tradycyjne stałe aparaty ortodontyczne składają się z przyklejanych do zębów metalowych zamków, przymocowanych zazwyczaj do pierwszych zębów trzonowych pierścieni, łączącego  wszystkie zamki metalowego łuku oraz utrzymujących go w szczelinach zamków elastycznych lub także metalowych ligatur.

Obecnie pacjenci mogą także korzystać w trakcie leczenia wady zgryzu z aparatów estetycznych, które zamiast metalowych zamków i łuku są wykonane z materiałów, których barwa jest bardziej zbliżona do koloru zębów, dzięki czemu sam aparat w trakcie leczenia pozostaje mniej widoczny.

Nowoczesne stałe aparaty na zęby

Coraz częściej stosowane są także stałe aparaty ortodontyczne, które mają nieco inną budowę i dzięki temu są nieco wygodniejsze dla pacjentów. Chodzi przede wszystkim o systemy aparatów na zęby Insignia oraz na aparaty DAMONA. Różnica pomiędzy nimi a tradycyjnymi stałymi aparatami ortodontycznymi polega na tym, ze nie ma w nich ligatur. Aparaty te są projektowane z użyciem cyfrowych systemów CAD/CAM, które nie tylko umożliwiają dokładne zaprojektowanie i wykonanie aparatów na zęby, ale również dają możliwość obejrzenia wizualizacji efektów leczenia i tego jak będzie wyglądał zgryz i uśmiech pacjenta po jego zakończeniu.

Dużą zaletą zastosowania nowoczesnych metod leczenia ortodontycznego jest też to, że umożliwiają one znaczne przyspieszenie prawidłowego ustawiania względem siebie zębów w łuku. Np. leczenie wady zgryzu z wykorzystaniem systemu Insignia pozwala na skrócenie czasu leczenia nawet o 25%.