Wersal − jego codzienność nie była brylantowa

Codzienność Wersalu nie zawsze była z najwyższej półki. Życie dworzan i króla miało swoje blaski i cienie. Eksponowane miejsce w pobliżu monarchy dawało ludziom tam mieszkającym poczucie bycia na świeczniku. Wersal był centrum władzy, w którym na stałe rezydował król Ludwik XIV. Źródłem niewygód była organizacja architektury pałacu. Ciągłe przeciągi były zmorą zabudowy nękająca mieszkańców przez cały rok.

Wersal niczym Hongkong

Wersal na co dzień borykał się z koszmarem przeludnienia. Z biegiem lat kompleks pałacowy rozrastał się coraz bardziej. Mimo to prace nie nadążały za zapotrzebowaniem. Dworzanie polowali na najbardziej prestiżowe lokale znajdujące się w centrum kompleksu, czyli jak najbliżej pomieszczeń królewskich. Do tych salonów zamawiane były łóżka tapicerowane do sypialni a także wygodne sprzęty do salonów i inkrustowane kosztownymi gatunkami drewna meble dla sekretarzy i pomniejszych urzędników królewskich. Wszyscy, którzy nie pomieścili się w głównym budynku pałacowego zespołu kierowani byli na zakwaterowanie w zabudowaniach zwanych Grand Commun. Pozostali, jeśli nie znalazło się dla nich miejsce w żadnym z podlegających zarządowi pałacowemu lokum otrzymywali ekwiwalent mieszkaniowy i musieli postarać się o pokój w miasteczku opodal Wersalu. W warunkach podstawowych bez luksusów i tapicerowanych sprzętów.

Wersal gastronomiczny

Przeludnienie powodowało także niedowład pałacowych kuchni. Nie były one w stanie zapewnić posiłków dla całej rzeszy sług królewskich. I znów najważniejsi stołowali się przy stole króla i pierwszych po królu dworzan. Wielki mistrz dworu króla i wielki szambelan opłacali ze swej kiesy dwie największe jadłodajnie Wersalu. Wynalazkiem wersalskim był tzw. stół du serdeau. Na nim serwowano potrawy niedojedzone na stołach królewskich, a i tak było ich tak dużo, że resztę sprzedawano na kramikach usytuowanych w pobliżu pałacu. Problem gastronomii wersalskiej wynikał z pierwotnego projektu architektonicznego, który nie zakładał dostatecznie rozbudowanej sieci kuchni.