Jak wykonuje się fotografie sferyczne?

Dzięki wirtualnym panoramom obecnie każdy użytkownik Internetu może w dowolnej chwili przenieść się w wybrane miejsce na mapie Google i dokładnie rozejrzeć wokół. Zdjęcia panoramiczne realistycznie odwzorowują otoczenie i są przydatne nie tylko podczas planowania trasy. Panoramy sferyczne wnętrz coraz częściej wykorzystywane są w celach marketingowych, np. do prezentacji nieruchomości na sprzedaż.

Tradycyjne i wirtualne panoramy fotograficzne

Panoramy fotograficzne znane są od dawna i wykonywano je na długo przed rozwojem technologii cyfrowej. Tradycyjne zdjęcia panoramiczne tworzy się przez połączenie kilku osobnych ujęć fotografowanej przestrzeni. Takie panoramy są jedynie statycznym przedstawieniem danej sceny z szerszym kątem widzenia. Aby uzyskać efekt przeniesienia odbiorcy w przedstawioną na zdjęciu scenerię, trzeba sięgnąć po panoramę wirtualną.

W zależności od tego, jaki efekt chcemy osiągnąć, wykonujemy panoramy cylindryczne lub sferyczne. Zdjęcia cylindryczne, nazywane też dookólnymi, pozwalają odbiorcom rozglądać się na boki. Fotografie sferyczne, określane inaczej kulistymi, są znacznie ciekawsze; odbiorca może rozglądać się na wszystkie strony, zobaczyć, co znajduje się wokół, ale też zerkać w górę i na dół. Właśnie takie zdjęcia wykorzystywane są najczęściej do tworzenia wirtualnych spacerów na strony internetowe hoteli, galerii sztuki, ośrodków sportowych i innych miejsc, których wygląd jest najlepszą zachętą do odwiedzin – opowiada ekspert ze studia fotograficznego photographic.pl pod Warszawą.

Fotografia sferyczna nie jest ograniczona kadrem, przedstawia całe otoczenie wokół aparatu, 360 stopni horyzontalnie i 180 stopni wertykalnie. Tworzenie panoram sferycznych jest jednak znacznie trudniejsze niż tradycyjnych i cylindrycznych, wymaga użycia profesjonalnego sprzętu fotograficznego i specjalistycznego oprogramowania do obróbki zdjęć.

Jak się robi zdjęcia sferyczne?

Przygotowanie zdjęcia sferycznego wymaga wykonania serii fotografii w różnych kierunkach, a następnie połączenia ich w całość. Chociaż tak opisany proces wydaje się prosty, w praktyce jest zupełnie inaczej, a na fotografa po drodze czekają rozmaite wyzwania i pułapki.

Następujące po sobie kadry w serii muszą posiadać punkty wspólne, w których fotografie będą się na siebie nakładać. Dla uzyskania jak największej ilości punktów wspólnych na brzegach kolejnych kadrów tworzy się tzw. zakładki. Aby wykonać zdjęcia, które będą nadawały się do stworzenia panoramy sferycznej, fotograf musi poprawnie zidentyfikować punkty wspólne w przestrzeni i umiejętnie je uchwycić, co wymaga sporo cierpliwości. Nie bez znaczenia są też umiejętności i doświadczenie. Bez nich nietrudno o tzw. błąd paralaksy, czyli o sytuację, w której obrazy oglądane z różnych punktów widzenia nie pokrywają się – na poszczególnych zdjęciach są rozbieżności między pierwszym a drugim planem. Błędu paralaksy można uniknąć, jeśli fotografowi uda się wyznaczyć punkt NPP (No Paralax Point) i dokładnie wokół niego obracać aparat. To zadanie ułatwiają statywy z głowicami panoramicznymi.

Ilość pojedynczych ujęć potrzebnych do złożenia zdjęcia sferycznego jest ściśle związana z kątem, o jaki obraca się aparat z obiektywem i różni się w zależności od sprzętu (ogniskowej obiektywu i matrycy aparatu). Obiektyw o małym kącie widzenia wymusza na fotografie wykonanie kilkunastu lub kilkudziesięciu zdjęć, za to zapewnia najlepszą rozdzielczość panoramy. O wiele wygodniej i szybciej pracuje się z obiektywami szerokokątnymi; niektóre z nich pozwalają na objęcie całej sfery za pomocą zaledwie kilku kadrów.

Wnętrza są dodatkowo wymagające ze względu na dynamikę oświetlenia (występują jednocześnie obszary bardzo jasne i bardzo ciemne). Dla uzyskania odpowiedniego zakresu tonalnego zdjęć często korzysta się więc z techniki HDR (High Dynamic Range), co powoduje najczęściej potrojenie liczby wymaganych zdjęć.

Po wykonaniu odpowiednio dużej serii zdjęć horyzontalnych oraz wertykalnych (zenitu i nadiru) czas na uruchomienie programu komputerowego, który połączy je w fotografię sferyczną. Profesjonalne programy dla fotografów działają automatycznie, ale często wymagają wprowadzania dodatkowych poprawek.

Sferyczne fotografie wnętrz można połączyć w wirtualny spacer, który umożliwia przechodzenie pomiędzy poszczególnymi punktami. Spacer taki można umieścić na Google Maps (jeśli fotografowane są miejsca publiczne, takie jak restauracje, sklepy, muzea), bądź w witrynie internetowej klienta lub specjalnych serwisach udostępniających tego typu spacery.

Jeśli taka fotografia lub spacer mają być wykorzystywane do celów marketingowych, można nałożyć na nie dodatkowe elementy, np. adres lub logo firmy, a nawet pliki multimedialne z dźwiękiem i wideo.