Jak zostać barmanem?

Praca jako barman może jawić się jako marzenie. Daje możliwość uczestnictwa w ciekawych eventach, wymaga posiadania wszechstronnej wiedzy na temat alkoholi. Droga do profesjonalnego barmaństwa nie jest jednak prosta. Potrzeba właściwych predyspozycji, a zazwyczaj także ukończenia szkoleń i kursów ułatwiających osiągnięcie sukcesu w tym zawodzie. Jak zostać barmanem?

Samodzielna nauka barmaństwa

Postanowienie o wykonywaniu profesji barmana bywa decyzją podjętą przypadkowo. Praca ma zwykle formę tymczasowej, dlatego chętnie wybierają ją studenci. Kolejne poziomy doświadczenia zawodowego i zdobyte certyfikaty dają już szansę zatrudnienie na pełen etat.  

Jeżeli barmaństwo jest Twoim marzeniem od dawna, pierwsze kroki ku jego realizacji możesz podjąć już w zaciszu domowym. Przyda się podstawowy zestaw barmański (shaker, szklanka do miksowania, łyżka koktajlowa, szklanka miarowa, sitko i wiadro z lodem), przepisy na drinki, ewentualnie mikser do napojów (w celu tworzenia musów). Ćwiczymy nie tylko poprawność przygotowywania poszczególnych mikstur, ale też szybkość ich wykonania. Prędkość jest niezwykle istotnym czynnikiem w pracy barmana. W domu brakuje kontrolujących osób i zniecierpliwionych gości, dlatego szybkość stworzenia drinka nie ma wielkiego znaczenia, jednak w barze lub innym lokalu gastronomicznym czas to pieniądz. Goście wymagają natychmiastowej realizacji zamówienia, a jednocześnie zależy im na doskonałej jakości trunku. 

Barmani mają najczęściej do czynienia z rumem, dżinem, wódką, bourbonem, tequilą, koniakiem, a także szkocką i amerykańską whisky. Dobrze jest zaopatrzyć się w te produkty podczas ćwiczeń.

Pierwsze kroki wpracy barmana

Samodzielne ćwiczenia są podstawą. Nie wystarczą jednak, by zostać barmanem. Konieczne jest wkroczenie w świat lokali gastronomicznych i poznanie wymarzonej pracy od kuchni. Podstawowe doświadczenie można nabyć w klubie studenckim czy małym lokalnym pubie. Dobrym pomysłem jest również sezonowe zatrudnienie w lokalach i hotelach położonych w miejscowościach turystycznych.

Niezależnie od wybranego lokalu typowym rozwiązaniem jest otrzymanie stanowiska barbacka, czyli asystenta profesjonalnego barmana. Niecierpliwa osoba może odczuwać tę posadę jako niesatysfakcjonującą, ponieważ daleko jej do samodzielnego tworzenia drinków i obsługi gości. Praca barbacka polega na pomocy barmanowi. 

Barback zajmuje się przede wszystkim:

• regularnym uzupełnianiem składników do drinków, np. dodatkowych cytryn, ziół i przypraw, dlatego powinien obserwować garnish i stan alkoholu w butelkach,
• sprzątaniem na bieżąco baru,
• zbieraniem naczyń.

Dobry barback uważnie obserwuje pracę barmana. Ideałem jest sytuacja, gdy doskonale odczytuje kolejne kroki i potrzeby barmana, np. podając konkretne składniki. Barback powinien zrozumieć zasady działania kuchni barowej i mechanikę mieszania koktajli. Stojąc bezczynnie w miejscu, przynosi więcej szkody niż korzyści.

Wskazana jest cierpliwość, pracowitość i zaangażowanie. Warto brać czynny udział w dodatkowych szkoleniach, wykazywać się inicjatywą.

Punktem przełomowym w pracy barbacka jest tzw. pierwsza zmiana, którą na wszelki wypadek lepiej poprowadzić z doświadczonym kolegą.

Czy w pracy barmana przydają się szkolenia i kursy barmańskie?

W miarę zbierania doświadczeń i pięcia się po szczeblach kariery pojawia się wymóg zdobycia odpowiednich certyfikatów.

Barman może osiągnąć trzy stopnie kwalifikacji:

1. barman I stopnia (SPB Level A), do którego uprawnia bezpośrednia praktyka w barze i zdanie wewnętrznego egzaminu, przeprowadzanego przez osobę upoważnioną,
2. barman II stopnia — Mixer (SPB Level Professional) – podczas szkolenia poznaje się podstawy miksologii, czyli nauki o mieszaniu koktajli, a profesja opiera się na wytwarzaniu autorskich drinków, 
3. barman (Bartender) — Master – najwyższe wyróżnienie, tytuł przyznawany przez Stowarzyszenie Barmanów Polskich, otrzymują go najczęściej barmani po specjalistycznych szkoleniach czy laureaci konkursów barmańskich.

Fachowe szkolenia umożliwiają zdobycie konkretnych certyfikatów, co pomaga w uzyskaniu najważniejszego tytułu. Zaletą kursów jest ukierunkowanie na konkretny temat, dobry plan ramowy (ścisła kolejność nauki – od podstaw po zaawansowane kwestie, dzięki czemu każdy najmniejszy krok zostanie dokładnie omówiony), przyswojenie dużej ilości wiedzy w krótkim czasie, profesjonalni nauczyciele i sam certyfikat, który stanowi bezpośredni dowód naszych kompetencji. Firma B & K specjalizuje się w szkoleniach kelnerskich, sommelierskich i barmańskich. Kursy prezentują najwyższy poziom, co udowadnia współpraca z wysokiej rangi restauracjami i grono zadowolonych uczestników. Szkolenia nie są proste i wymagają od uczestników zaangażowania.

Jeżeli marzenie o zostaniu barmanem zakiełkowało już w okresie nastoletnim czy wczesnej młodości, warto postawić na wykształcenie kierunkowe, czyli ukończenie szkoły gastronomicznej z zawodem kucharza, kelnera czy organizatora usług gastronomicznych. Tytuł barmana możemy też zdobyć w specjalistycznej rocznej szkoły policealnej. Nie martwmy się, jeśli nie udało się zrealizować tych kroków. W zawodzie barmana najważniejsza jest osobowość, styl bycia, predyspozycje, a także chęć nieustannej nauki.

Barmaństwo – czy tylko w pubie?

Barman kojarzy się zwykle z pubem czy barem. Może jednak pracować też w innych miejscach: w dyskotekach i klubach, hotelach, restauracjach, kasynach, a nawet na statkach wycieczkowych. Po odbyciu kursu na barmana I stopnia warto poszukać pracy w renomowanej restauracji.

Pamiętajmy: im wyższe stanowiska i bardziej prestiżowy lokal, tym większe zarobki.

Dużą rolę odgrywają umiejętności. Barmaństwo to nie tylko przygotowywanie drinków, obsługa gości, wiedza o alkoholach i miksologia, ale też tzw. freestyle, czyli pokazy barmańskie, opierające się na doskonałych zdolnościach aktorskich i znajomości różnych sztuczek, np. żonglerce, złudzeniach, pokazach świetlnych.

Zarobki barmana

Podstawowe zarobki barmana nie są duże (mediana to około 2035 zł netto), dlatego często decydują się oni na prace dorywcze, polegające na usługach barmańskich na weselach, firmowych eventach. Doświadczony barman, który obsługuje imprezy okolicznościowe i firmowe, może pomyśleć nad założeniem działalności gospodarczej. Własna firma wymaga również prezentowania dodatkowych umiejętności, np. wykonywania profesjonalnych pokazów.

Ponadto barmani utrzymują się z napiwków, szczególnie w klubach nocnych, w których taki dodatkowy zysk może znacznie przekraczać ich podstawową pensję. Pamiętajmy jednak, że aktywność zawodowa w klubie wiąże się z określonym  trybem i kulturą pracy. Liczy się tam przede wszystkim szybkość obsługi, a także gotowość do pracy po kilkanaście godzin na dobę.

Usługi barmańskie wyglądają znacznie inaczej w restauracji czy pubie. Pierwsze z wymienionych lokali wymagają od barmanów serwowania doskonałej jakości drinków i ich dobrego komponowania z daniami serwowanymi przez kucharzy, a także nieustannego zwiększania swoich kompetencji w zakresie gastronomii. W pubie z kolei liczy się komunikacja i znakomita aparycja. Niczym wyjątkowym są długie rozmowy i zwierzenia klientów przed barem. 

Czym powinien charakteryzować się dobry barman?

Barman, jako wizytówka lokalu, powinien dbać o własną prezencję, co może utrudniać wielogodzinna praca (czasem nawet do 16 godzin na dobę). Nieestetyczne plamy z potu czy napojów nie są dobrze odbierane w oczach uważnych klientów, dlatego często oferuje się barmanom (szczególnie w prestiżowych lokalach) specjalistyczną odzież. Wykonana ona jest z tkaniny (mieszanki bawełny i poliestru) charakteryzującej się łatwością prania i małą podatnością na zabrudzenia. Istotną rolę odgrywają też wygodne buty, czyste dłonie i paznokcie. Od kobiet wymaga się dyskretnego i trwałego makijażu, z kolei mężczyźni z zarostem powinni bardzo dobrze o niego zadbać.

Wielogodzinna praca na stojąco wymaga silnych nóg i zdrowego kręgosłupa. Obecność obcokrajowców determinuje potrzebę znajomości co najmniej jednego języka obcego. Przydają się podstawowe umiejętności baristy. Konieczna jest doskonała obsługa podstawowych urządzeń związanych z gastronomią i rozliczeniami: kasy fiskalnej, ekspresu do kawy, nalewaków do piwa, blenderów, muddlerów, kruszarek i kostkarek do lodu.

Przy wykonywaniu zawodu barmana przydaje się kontrolowanie swoich emocji i łagodzenie ewentualnych konfliktów. Stali bywalcy lokalu, głównie pubów i barów, ucieszą się, gdy barman będzie pamiętać ich imiona oraz tradycyjne zamówienia. 

Droga do zostania profesjonalnym barmanem nie jest prosta, wymaga wiele pracy i determinacji. Jeżeli posiadamy predyspozycje do tego zawodu oraz nie przeszkadza nam wielogodzinna praca (zazwyczaj popołudniami, wieczorami i nocami), istnieje szansa na osiągnięcie sukcesu. Brak codziennej monotonii, nabywanie nowych doświadczeń życiowych, a także możliwość wykazywania się kreatywnością to główne zalety bycia barmanem.