Opieka przedszkolna nad dziećmi z ADHD. Największe wyzwania wychowacze

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD, to schorzenie, z którym zmaga się wiele dzieci, również tych w wieku przedszkolnym. Praca z takim maluchem wymaga więcej zaangażowania i cierpliwości, dlatego kluczowy w tym przypadku jest wybór odpowiedniej placówki, w której realizowany jest program stworzony z myślą właśnie o specjalnych potrzebach dzieci.

Jak zachowują się dzieci z ADHD?

Największym wyzwaniem wychowawczym jest z pewnością zadbanie o to, by dziecko z ADHD otrzymywało sporo uwagi i nie czuło się znudzone kilkugodzinnym pobytem w przedszkolu. Warto bowiem pamiętać o tym, że taki przedszkolak będzie nadpobudliwy i nastawiony na natychmiastowe działanie i interakcje. Nie ma „potem” – jest „już, teraz!”.

Dzieci z ADHD są też bardziej impulsywne i łatwo wpadają w skrajne stany emocjonalne. Co ważne, gwałtowna reakcja może być skutkiem nawet mało istotnego dla innych maluchów zdarzenia. Opiekun musi więc stale obserwować zachowania u takiego dziecka, by móc w porę zareagować, na przykład na histeryczny płacz – wyjaśnia pracownik przedszkola Tajemniczy Ogród.

Niestety trzeba też być czujnym na relacje z rówieśnikami, bo dzieci z ADHD łatwiej niż inne dzieci dają się namówić do niestosownych zachowań. W ten sposób mogą stać się „kozłami ofiarnymi” grupy, zatem w opiece przedszkolnej trzeba zwracać uwagę nie tylko na aktywności indywidualne, ale i te grupowe, podczas zabaw i rozmów.

Opieka przedszkolna a ADHD – jak sprostać wyzwaniom?

Przede wszystkim należy stwierdzić, czy faktycznie ma się do czynienia z ADHD, czy po prostu z tym, że dziecko samo w sobie jest dość energiczne. W tym kontekście trzeba więc zadbać o postawienie właściwej diagnozy przez specjalistę, a gdy będzie ona pewna, to dopiero wówczas warto rozpocząć poszukiwanie odpowiedniej placówki.

Do sprawy warto podejść dwutorowo. Bardzo ważne jest bowiem odnalezienia płaszczyzny porozumienia na linii przedszkole – rodzic. W dobrych placówkach, przystosowanych po potrzeb różnych przedszkolaków, opracowany jest między innymi specjalny program opieki nad dziećmi z ADHD, który uwzględnia specyfikę potrzeb opisanych wyżej.

Wśród potencjalnych efektów dydaktycznych wymienia się:

• rozwinięcie hobby dziecka z ADHD,
• wyciszenie go,
• zainteresowanie go jakimś elementem lub obszarem wiedzy,
• zachęcanie do twórczego działania i chwalenie za sukcesy,
• zaplanowanie dnia i dopasowanie celów do indywidualnych możliwości przedszkolaka.

Pracownicy pedagogiczni i niepedagogiczni pracujący w danym miejscu powinni być przygotowani do współpracy z dzieckiem z ADHD i jego rodzicami. Warto upewnić się, czy przedszkole faktycznie specjalizuje się w tego typu zadaniach i czy jest w stanie im sprostać – także pod kątem kadrowym i organizacyjnym.

Jak postępować z dzieckiem z ADHD?

Chcąc sprostać potrzebom dziecka z ADD, należy zadbać o to, aby:

• dopasować zakres i częstotliwość obowiązków malucha do jego możliwości poznawczych i ruchowych (najlepiej poprzez jasne i klarowne komunikaty),
• minimalizować ilość bodźców rozpraszających,
• zapewniać uważny nadzór i kontrolę nad aktywnościami i zachowaniami,
• zauważać pozytywne zachowania dziecka i chwalić za nie,
• dbać o regularne przerwy.

Oczywiście to tylko przykładowe zasady, których trzeba przestrzegać, pracując z dzieckiem z ADHD. Wykwalifikowany personel przedszkola powinien wiedzieć, co robić – oczywiście zawsze w porozumieniu z rodzicami.