Podstawowe różnice między kredytem a pożyczką

Wśród Polaków dość powszechne jest utożsamianie kredytu z pożyczką i używanie tych dwóch terminów zamiennie. Tymczasem znaczą one zupełnie co innego i dotyczą różnych narzędzi finansowych. Jakie są więc podstawowe różnice między kredytem a pożyczką? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w naszym artykule.

Kto udziela kredytu, a kto pożyczki?

To, że kredyt nie jest tym samym, co pożyczka, wynika wprost z polskiego ustawodawstwa. Warunki funkcjonowania pierwszego z tych narzędzi finansowych reguluje Prawo bankowe. Według niego umowa kredytowa to taka pisemnie potwierdzona sytuacja, w której bank przekazuje środki pieniężne kredytobiorcy w określonej wysokości na czas oznaczony w tej umowie. Jednocześnie kredytobiorca zobowiązany jest do zwrócenia (spłaty) tej kwoty w ratach wraz z odsetkami i zapłaty prowizji za udzielenie kredytu. Co ważne, kredytu może udzielić tylko instytucja bankowa (bank lub SKOK). Podstawą do jego przyznania jest poprawnie wypełniony wniosek kredytowy wraz z wymaganymi przez podmiot bankowy załącznikami. Umowa kredytowa musi być zawarta na piśmie i zawierać wszystkie informacje o wysokości kredytu, oprocentowaniu i prowizji, warunkach i trybie spłaty oraz okresie kredytowania.

Kwestię pożyczki reguluje z kolei Prawo cywilne. Według jego zapisów pożyczki może udzielić nie tylko instytucja finansowa (w tym bank), ale też osoba fizyczna. Definicja pożyczki obejmuje zarówno środki pieniężne, jak i rzeczy oznaczone co do gatunku, oczywiście pod warunkiem, że należą one do pożyczkodawcy. Istotną różnicą w porównaniu z kredytem jest też to, że umowa pożyczki może, ale nie musi mieć formy pisemnej. W przypadku kwot w wysokości mniejszej niż 1000 zł lub rzeczy o takiej wartości wystarczy umowa ustna. Jeśli suma pożyczanych pieniędzy bądź wartość przekazywanych pożyczkobiorcy rzeczy jest mniejsza niż 500 zł, to żadna umowa nie jest prawnie wymagana.

Warunki kredytu i warunki pożyczki

Kolejną zasadniczą różnicą między kredytem a pożyczką jest ich cel. W przypadku kredytu musi on być precyzyjnie określony i zapisany w umowie kredytowej. Może być nim np. budowa domu czy zakup mieszkania lub samochodu. Bank ma prawo zweryfikować, czy środki pieniężne są wydawane zgodnie z ich przeznaczeniem. Dodatkowo kredyt jest zawsze odpłatny: za jego udzielenie bank pobiera prowizję i nalicza odsetki. Aby go uzyskać, trzeba też otrzymać pozytywną ocenę zdolności kredytowej. W niektórych przypadkach bank wymaga również zabezpieczenia kredytu lub jego poręczenia – wyjaśnia przedstawiciel firmy BBKL z Wrocławia, oferującej m.in. doradztwo i pomoc w uzyskaniu kredytu lub pożyczki.

Cel pożyczki nie musi być natomiast zdefiniowany, co w praktyce oznacza, że pożyczkodawca może zrobić z pozyskanymi pieniędzmi to, co chce. Nieco inaczej jest rzecz jasna wtedy, gdy pożycza się rzeczy. Pożyczka może, ale nie musi być odpłatna. Jeśli dotyczy ona środków pieniężnych, jej ewentualne oprocentowanie zależy wyłącznie od decyzji pożyczkodawcy i zgody na takie warunki ze strony pożyczkobiorcy. Podobnie jest zresztą z prowizją. W obecnych czasach pozabankowe instytucje finansowe często oferują pożyczki pozbawione zarówno oprocentowania, jak i prowizji, czyli w praktyce darmowe (zazwyczaj jednak wyłącznie wtedy, gdy pożyczka jest spłacona w terminie). Dodatkowo kodeks cywilny nie określa warunków, jakie musi spełnić pożyczkodawca, by otrzymać pożyczkę. 

Różnica między kredytem a pożyczką pozabankową dotyczy też czasu, w jakim można je dostać. Uzyskanie kredytu wymaga oczywiście więcej formalności i trwa znacznie dłużej niż otrzymanie pożyczki, nawet wtedy, gdy korzystasz z uproszczonych procedur, takich, jak kredyt na oświadczenie lub na PIT. Jeżeli pożyczasz pieniądze od kogoś bliskiego lub znajomego, to możesz mieć je do dyspozycji niemal natychmiast. W przypadku korzystania z usług pozabankowych instytucji finansowych również nie musisz zbyt długo czekać: często decyzje podejmują one w kilkanaście minut, a po kolejnych kilkunastu czy kilkudziesięciu środki trafiają już na Twoje konto.