Krótka historia gdańskiej Wyspy Spichrzów

Wyspa Spichrzów to wyspa utworzona w 1576 r. w Gdańsku, po przekopaniu kanału Nowej Motławy. Jest ona umiejscowiona w centrum miasta, w dzielnicy Śródmieście. Otaczają ją wody Motławy, Nowej Motławy i Opływu Motławy. Już od XIII w. stały tutaj liczne spichlerze, składy i rzeźnie. Dziś taki teren określilibyśmy prawdopodobnie dzielnicą przemysłową. Ówcześnie dzielnica nazywana była po prostu Spichlerzami. Poznaj historię tego niezwykłego miejsca.

Wyspa Spichrzów – historia

Jako pierwsza na obszarze dzielnicy Spichlerze powstała rzeźnia nad Motławą, założona w 1331 r. Kolejno wznoszone były następne obiekty, w tym Dwór Smolny czy też Dwór Popielny. W dzielnicy znajdowały się takie obiekty, jak punkty kontroli jakości smoły, chmielu, lnu, konopi, czy też miejska cieślarnia. Na wschodnim brzegu Motławy powstawały spichrze i składy. Do XVI wieku wzniesiono ich około 340. Wszystkie wykonane były z cegły, kamieni i drewna. Spichlerzom nadawano nazwy, pierwszy taki obiekt o własnej nazwie notowany był około roku 1495. Wśród ciekawszych warto wymienić choćby Woli Łeb, Trupią Czaszkę, Czerwonego Kura czy Arkę Noego.

Ze Spichlerzami łączy się wiele tragicznych wydarzeń. Jednym z tragiczniejszych momentów był 1540 rok. Wówczas podczas powodzi teren ten został całkowicie zalany – pod wodą znajdował się przez dwa tygodnie. Spichlerze trawione były też wieloma pożarami. Podczas pożaru w 1813 spowodowanym ostrzałem wojsk rosyjskich, zniszczonych zostało 197 spichlerzy. Część z nich odbudowano. W 1914 roku na wyspie znajdowały się 294 budynki, z których duża część nadal pełniła funkcję magazynów. Kolejnym okresem tragicznym dla wyspy był wybuch II wojny światowej – zniszczone zostały niemal wszystkie budynki. Pozostały jedynie trzy: Steffen, Deo i Wisłoujście. Z ponad 300 udało się odbudować niecałe 40 spichlerzy – pozostałe od 1945 roku były ruinami, zapewniającymi społeczeństwu dostęp do historii miejsca. Najważniejszym ocalonym zabytkiem na zniszczonym terenie są Stągwie Mleczne tzw. Brama Stągiewna. Powstały one w latach 1517-1519, a w 1945 r. znacznemu zniszczeniu uległy ich wnętrza i dachy.

Wyspa Spichrzów obecnie

Odbudowę Wyspy Spichrzów planowano od lat. Dopiero w ostatnich kilkunastu latach plany zamieniły się w działania i zrealizowano inwestycje polegające na modernizacji szeregu obiektów znajdujących się w jej otoczeniu. Intensywna rewitalizacja miała doprowadzić do stworzenia wizytówki miasta, która zachowa historyczny układ ulic, ale znajdzie też miejsce na nowoczesne rozwiązania. Udało się to – wieloletnie prace sprawiły, że miejsce zostało uznane, za najbardziej reprezentacyjną dzielnicę Gdańska.

Pomimo iż projekt zakładał budowę apartamentów mieszkalnych, wielu lokali handlowo-usługowych, takich jak ten przedstawiony na stronie internetowej sassyrooftop.pl, oraz hoteli to zadbano również o pozostawienie historycznych spichlerzy. Dzięki wkomponowaniu ich we współczesną zabudowę połączono historię z nowoczesną wizją miasta.